Allerheiligen… wat gebeurt er dan? (ook)

We hebben een aantal katholieke Polen eens gevraagd hoe dat dan zit met dat Allerheiligen. Wat doen ze dan en (vooral!) waarom doen ze wat ze doen. De antwoorden waren enorm chaotisch en de meesten vonden het lastig uitleggen, want vooral het “waarom” is een lastige. “We doen dat omdat we dat altijd al zo doen”. Dat idee. Maar goed, na meerdere mensen het te hebben gevraagd aan deze kant, krijg je dit antwoord:

Met Allerheiligen gaat de hele familie naar de graven van hun voorvaderen. En niet alleen jouw familie gaat erheen, nee, heel Polen gaat erheen. Hoe druk dat is? Bij de ingang staat het vol met bloemenstalletjes, alle tramroutes zijn aangepast om iedereen erheen te krijgen, de trams zitten allemaal ram vol, het is minstens zo druk als de gemiddelde braderie in NL.

Op de dagen ervoor worden alle graven al schoongemaakt, de paden geharkt en meer.

Op de dag zelf komen er op alle graven bloemen, kandelaren, kaarsen etc. etc. etc. Ook staan er her en der tafels met eten, waar gezamenlijk een maaltijd kan worden “genoten” bij je voorvaderen. (tekst gaat verder na de foto)

En dan komen we bij de vraag: waarom? Een deel van het antwoord is “respect voor je voorvaderen”, “stil staan bij”, maar na dat respect en stilstaan bij, gaat het verder… veel(!) verder.

Bij het graf zie je mensen, families, soms allemaal tegelijk, al dan niet geknield bidden. Op het volgende plaatje zie je wat er daar, en tot wie, en waarom, er wordt gebeden: (Dit is het antwoord wat er generiek uitgepuzzeld kan worden nadat we het meerdere mensen hebben gevraagd, tekst gaat verder onder het plaatje)

Als je goed kijkt (begin links boven en volg de pijltjes naar beneden) zie je dat het een soort van piramidespel is. Jij bidt voor / met je voorvaderen, zodat die dan minder lang in het vagevuur zitten (het vagevuur dat NIET bijbels is en niet bestaat), maar dan gaat (afhankelijk wie je het het vraagt) ook via een omweg. Dat gaat via Maria, naar Jezus, naar God die gunstig moet worden gesteld, naar je voorvaderen. Die voorvaderen zijn daarmee weer gunstig gestemd, en die doen dan weer (via hetzelfde treintje) via Maria, Jezus, God weer voorbede voor jou, zodat jij, als jij aankomt in dat vagevuur, daar weer minder lang in zit. Let wel, dit is hun antwoord (niet de onze), wat ze zelf ook niet goed kunnen uitleggen omdat het best gecompliceerd in elkaar zit.

Het emotioneel ingewikkelde is dus ook, als jij stopt met bidden tot je voorvaderen, zit je opa, oma, vader, moeder, dus langer in dat vagevuur en dat is jouw schuld. En zij bidden dan ook niet meer voor jou (via, via) dus wat gaat er dan gebeuren met jou als jij in dat vagevuur aankomt? Zodra er iemand is die deze cirkel doorbreekt, is er een enorm probleem in het hiernamaals.

Dat maakt het evangeliseren onder deze doelgroepen ook zo ingewikkeld. Want als jij “je bekeerd tot het christendom”, dan is dat een vloek voor je opa, oma, overleden vader, moeder, want die “moeten dan langer boete doen” in het “vagevuur”. Jouw familie gaat jou dat zeker kwalijk nemen, want jij doet daarmee je opa, oma, overleden vader, moeder, kwaad en wat gebeurt er dan met de familieleden die nu nog leven als zij nu zouden sterven? Jij bidt dan niet meer voor ze…

Het alleen al vragen stellen over dit fenomeen (wat ook nog eens mega-cultureel Pools is) is daarmee voor hun ronduit eng. Want als jij gaat rammelen aan hun “fundament”, gaat het hele piramidespel tegen de vlakte en niet alleen die van hen, maar ook die van je familie die al dan niet nog leeft. En dan kan worden gezien als bedreiging en als mensen bedreigd worden gaan ze vechten, of vluchten. En die twee vormen zie je dan ook als je op dit soort vraagstukken aankomt, VOL emoties gebaseerd op de eigen wijsheid die ze jaren en jaren hebben gehoord. De Bijbel is echter HEEL helder in dit vraagstuk:

Vertrouw met je hele hart op de Heer, en vertrouw niet op je eigen wijsheid. (Spreuken 3:5)

Onderzoek alle dingen, en kijk of iets goed of slecht is. Ga dan verder met het goede, en houd je niet bezig met het slechte. (1 Tessalonicenzen 5:21-22)

Zo is dan het geloof uit het gehoor, en het gehoor door het Woord van God. (Romeinen 10:17)

Jezus zeide tot hem: Ik ben de Weg, en de Waarheid, en het Leven. Niemand komt tot den Vader, dan door Mij. (Johannes 14:6)

Want er is één God en ook één middelaar tussen God en mensen, de mens Christus Jezus (1 Timotheüs 2:5)

Want de levenden weten dat zij sterven zullen, maar de doden weten niets, en er is voor hen geen loon meer, want hun nagedachtenis is vergeten. (Prediker 9:5)

Mattheüs 7:13 Gaat in door de enge poort; want wijd is de poort, en breed is de weg, die tot het verderf leidt, en velen zijn er, die door dezelve ingaan; 14 Want de poort is eng, en de weg is nauw, die tot het leven leidt, en weinigen zijn er, die denzelven vinden. 15 Maar wacht u van de valse profeten, dewelke in schaapsklederen tot u komen, maar van binnen zijn zij grijpende wolven. 16 Aan hun vruchten zult gij hen kennen. Leest men ook een druif van doornen, of vijgen van distelen? 17 Alzo een ieder goede boom brengt voort goede vruchten, en een kwade boom brengt voort kwade vruchten. 18 Een goede boom kan geen kwade vruchten voortbrengen, noch een kwade boom goede vruchten voortbrengen. 19 Een ieder boom, die geen goede vrucht voortbrengt, wordt uitgehouwen en in het vuur geworpen. 20 Zo zult gij dan dezelve aan hun vruchten kennen. 21 Niet een iegelijk, die tot Mij zegt: Heere, Heere! zal ingaan in het Koninkrijk der hemelen, maar die daar doet den wil Mijns Vaders, Die in de hemelen is. 22 Velen zullen te dien dage tot Mij zeggen: Heere, Heere! hebben wij niet in Uw Naam geprofeteerd, en in Uw Naam duivelen uitgeworpen, en in Uw Naam vele krachten gedaan? 23 En dan zal Ik hun openlijk aanzeggen: Ik heb u nooit gekend; gaat weg van Mij, gij, die de ongerechtigheid werkt! (Mattheüs 7:13-23)

En klopt het antwoord wat ze ons hebben gegeven? Nou… de meesten weten het zelf ook niet eens… en als je ze bij elkaar vraagt kom je er achter dat ze het met elkaar ook niet goed snappen, maar het wel zo 100% geloven, want de paus, pastoor, hun opa, hun vader, heeft het ook altijd zo gedaan, dus het is waar… Als je ze vraagt of ze het zelf hebben onderzocht, met de bijbel in de hand, is het antwoord “nee”. Met alle gevolgen van dien voor de eeuwigheid…