Foute Bijbeltekst… deel 1

Huh? Vreemde titel. Klopt, want niet één Bijbeltekst is fout. Maar…. dan wel in de juiste context… en niet zomaar één tekst uit zijn verband rukken, want dan gaat het verschrikkelijk fout. En dat ligt niet aan die tekst… maar aan ons als mens.

Veel van die Bijbelteksten hebben we wellicht niet eens moedwillig verkeerd uitgelegd. We hebben de uitleg van een ander gehoord en dat klonk zo logisch! Met (helaas) soms verwoestende gevolgen van dien…

In ons werk komen we de gevolgen daarvan nogal eens tegen en die gevolgen zijn niet “best” om het zo eens noordelijk uit te drukken. Deze week was het alweer “raak”. Zucht.

Laten we voor deze serie eens beginnen met het volgende Bijbelvers wat ik wel vaker gebruik als het om dit soort pittige onderwerpen gaat:

Onderzoek alles, behoud het goede en vermijd alle kwaad, in welke vorm dan ook.

1 Tessalonicenzen 5:21-22

Dit stukje staat in een hoofdstuk (geschreven door Paulus) wat je als titel wel “Oproep tot waakzaamheid” kunt geven. En die waakzaamheid geven we soms best “bruut” mee: “Geloof NIETS wat ik je zeg, luister, lees je bijbel en bestudeer wat we bespreken”. En bestuderen is iets HEEL anders dan alleen luisteren of alleen lezen. Bestuderen kost tijd en moeite…. en is de investering meer dan waard.

Dat klinkt vreemd, maar daarmee geven we duidelijk aan, dat niet alles wat je zomaar ergens hoort ook altijd klopt. De nette uitleg die we erbij geven is: “ook wij zijn mens en kunnen fouten maken”. De harde waarheid is dat er ook valse profeten rondlopen…. sommige weten dat ze vals zijn, anderen zijn ervan overtuigd dat ze goed bezig zijn, maar het zijn echte wolven.

Pas op voor valse profeten, die in schaapskleren op jullie afkomen, maar in wezen roofzuchtige wolven zijn.

Matteüs 7:15

En ja, die boodschap is best hard. Maar waarom waken we er zo voor? Laten we eens kijken naar het eerste voorbeeld van een tekst die we (te) vaak tegenkomen met een verschrikkelijk slecht effect:

U hebt geen beproevingen te doorstaan die niet voor mensen te dragen zijn. God is trouw en zal niet toestaan dat u boven uw krachten wordt beproefd: Hij geeft u mét de beproeving ook de uitweg, zodat u haar kunt doorstaan.

1 Korintiërs 10:13

Vrij vertaald komt er dan dit uit:

God geeft ons nooit meer dan we kunnen dragen.

En dan gaat het fout. Heel erg fout. Want dat tweede is GEEN Bijbeltekst. We herhalen: dat is GEEN Bijbeltekst.

Waar komen wij deze ellende spreuk tegen? Bij mensen die ENORM twijfelen aan hun geloof, in al hun ellende. Let op, dit horen we te vaak:

God heeft beloofd dat ik nooit teveel krijg te dragen, maar ik ga er nu toch echt aan onderdoor. (honger, oorlog, terminale ziektes) God zijn woord is goed, dus daar ligt het niet aan. Dan ligt het dus aan mij en is mijn geloof niet groot genoeg. Pastor X zegt dat mijn geloof te klein is en dat ik daarom honger heb… hoe maak ik mijn geloof groter? Want dan zorgt God ervoor dat ik geen honger meer heb. Toch?

Wow….

En gelijk hebben ze ook nog als je die tekst zo uitlegt. Dus ja, waar ligt het dan aan? Aan jou of aan God?

Terug naar de Bijbeltekst:

U hebt geen beproevingen te doorstaan die niet voor mensen te dragen zijn. God is trouw en zal niet toestaan dat u boven uw krachten wordt beproefd: hij geeft u mét de beproeving ook de uitweg, zodat u haar kunt doorstaan.

1 Korintiërs 10:13 (NBV)

GOED lezen: er staat “beproevingen”. Laten we er een andere vertaling bijpakken, eens zien wat “beproevingen” dan zijn. Is dat honger, of gaat dat over een geestelijke beproeving?

Meer dan een menselijke verzoeking is u niet overkomen. En God is getrouw: Hij zal niet toelaten dat u verzocht wordt boven wat u aankunt, maar Hij zal met de verzoeking ook de uitkomst geven om die te kunnen doorstaan.

1 Korintiërs 10:13 (Statenvertaling)

Ah, dus het gaat om “beproevingen”, “verzoeking”…. Dat klinkt niet als lichamelijke ellende, maar geestelijke zaken. Nog een vertaling erbij:

Maar als je in de verleiding komt om iets verkeerds te doen, bedenk dan dit. Geen één verleiding is zó groot, dat je er niet tegenop zou kunnen. Want God laat je nooit in de steek. Hij zal niet toestaan dat je het zó moeilijk krijgt, dat je het niet meer aankan.

1 Korintiërs 10:13 (Basisbijbel)

En nu ontstaat er een compleet plaatje… “Beproeving”, “Verzoeking”, “Verleiding” om iets verkeerds te doen.

Dit gaat om de steun die God jou geeft als je geestelijk staat te wankelen! Kijk, nu komen we ergens! Het gaat dus NIET om lichamelijke beproevingen. Want laten we eerlijk zijn, als het daar om zou gaan, dan moeten we dit ook uitleggen:

De meeste apostelen zijn geëindigd op een niet zo’n mooie manier:

• Koning Herodes liet Jakobus “met het zwaard” doden. (dit is de enige doodsoorzaak die in de bijbel terug te vinden is, de rest (wat hieronder staat) is dus niet bijbels herleidbaar, dus wel mee oppassen.
• Matteüs onderging (volgens overlevering, niet bijbels bewijsbaar) het martelaarschap toen hij met een zwaard werd gedood.
• Jakobus werd van een toren gegooid, overleefde en werd toen doodgeknuppeld. (volgens overlevering, niet bijbels bewijsbaar)
• Bartolomeüs is doodgeslagen met een zweep. (volgens overlevering, niet bijbels bewijsbaar)
• Andreas werd in Griekenland op een X-vormig kruis gekruisigd. (volgens overlevering, niet bijbels bewijsbaar)
• Tomas werdt met een speer doorboord. (volgens overlevering, niet bijbels bewijsbaar)
• Mattias gestenigd en onthoofd. (volgens overlevering, niet bijbels bewijsbaar)
• Paulus gefolterd en onthoofd. (volgens overlevering, niet bijbels bewijsbaar)
• Alleen Johannes stierf op hoge leeftijd en was de enige apostel die een vredige dood stierf.

Dus: “God geeft je lichamelijk nooit teveel en je zult alles overleven”… is een leugen. De dood van de apostelen is al één van die duidelijke bewijzen. Zij leefden met Christus op de aarde en de ene na de andere kreeg lichamelijk VEEL te veel te verduren en ging op een verschrikkelijke manier dood.

En bij twijfel over Bijbelteksten (huh, wat lees ik nu, klopt dit wel???) is het altijd heel verstandig om eens even wat andere teksten erbij te zoeken die over hetzelfde onderwerp gaan. Voorbeeldje?

Want wij willen niet, broeders, dat u geen weet hebt van onze verdrukking, die ons in Asia overkomen is: dat wij het uitermate zwaar te verduren hebben gekregen, boven ons vermogen, zodat wij zelfs aan ons leven wanhoopten. Ja, wij hadden voor ons eigen besef het doodvonnis zelf al ontvangen, opdat wij niet op onszelf zouden vertrouwen, maar op God, Die de doden opwekt.

2 Korinthe 1:8,9

En dit is geschreven door Paulus, één van de discipelen! Die had het zwaar, zoals hij dat zelf schrijft: boven zijn vermogen. En dan kom je bij de juiste uitleg. Nog een keer de tekst die het duidelijkste is:

Maar als je in de verleiding komt om iets verkeerds te doen, bedenk dan dit. Geen één verleiding is zó groot, dat je er niet tegenop zou kunnen. Want God laat je nooit in de steek. Hij zal niet toestaan dat je het zó moeilijk krijgt, dat je het niet meer aankan.

1 Korintiërs 10:13 (Basisbijbel)

Even terug naar Andreas die op een X-vormig kruis zou zijn gestorven. Zijn volgelingen berichtten dat Andreas, toen hij naar het kruis werd geleid, (herhaling: volgens overlevering, niet bijbels bewijsbaar) de volgende woorden sprak:

“Ik heb al lang naar dit gelukkige uur uitgekeken en heb dit al lang verwacht. Het kruis is ingezegend door het lichaam van Christus dat eraan heeft gehangen.”

Twee dagen lang, tot aan zijn dood, bleef hij tot zijn folteraars prediken.

En daar heb je een voorbeeld waar die tekst wel over gaat. Andreas verliet God niet in al zijn pijn. God liet hem niet in de steek. Hij liet niet toe dat Andreas het zó moeilijk kreeg, dat hij het geestelijk niet meer aankon.

Een beter voorbeeld, wat wel bijbels te bewijzen is, is Job. Het ultieme voorbeeld van ellende, maar God NIET loslaten. Nooit. Satan maakte het Job echt lastig, maar Job… liet God niet los. En God? Liet Job nooit los. Hij liet niet toe dat Job het zó moeilijk kreeg, dat hij het niet meer aankon.

Nadat Job zijn kinderen en al zijn vee kwijt was geraakt.. zien we Job dit zeggen:

Toen stond Job op, en scheurde zijn mantel, en schoor zijn hoofd, en viel op de aarde, en boog zich neder;

En hij zeide: Naakt ben ik uit mijner moeders buik gekomen, en naakt zal ik daarhenen wederkeren. De HEERE heeft gegeven, en de HEERE heeft genomen; de Naam des HEEREN zij geloofd! In dit alles zondigde Job niet, en schreef Gode niets ongerijmds toe.

Job 1: 20-22

En daarmee komen we weer uit bij de eerste tekst waarmee we begonnen zijn:

Onderzoek alles, behoud het goede en vermijd alle kwaad, in welke vorm dan ook.

1 Tessalonicenzen 5:21-22

Want als je het niet onderzoekt, en klakkeloos een spreuk (die als Bijbeltekst klinkt, maar geen Bijbeltekst is) als waarheid aanneemt, dan wordt je geloof juist verzwakt en niet versterkt. Ga je dwalen en stap je wellicht zelfs van je geloof af. Terwijl (als je de tekst wel in de juiste context leest) je geloof juist WEL wordt versterkt.

Op Bijbelse grond is het voor mij duidelijk dat we moeilijke tijden in het leven zullen doormaken en veel dingen die we lichamelijk niet aankunnen. Niet veel mensen praten graag over lijden. Er zijn christenen en kerken die er niet eens over praten. En de schuld van dat lijden ook nog eens in de schoenen schuiven onder het motto: “Je geloof is niet genoeg”. En dat is niet correct. Dat is vals.

God laat je nooit alleen, Hij is er altijd voor jou en zal je geestelijk(!) nooit teveel te dragen geven. Hij is trouw aan jou. Altijd.

En ja, vandaag kan het lichamelijk HEEL ellendig zijn… (en dat heeft te maken met een Appel die we gegeten hebben in het paradijs), maar er wacht een mooie toekomst op jou. Samen met God. Zonder ellende. Dat heeft Hij beloofd, en Hij laat nooit los.

En nu nog “even” verder over dat lichamelijke lijden. Honger, ziekte, dood. Dit is hoe Paulus kijkt naar al zijn lichamelijke verdrukkingen:

En niet alleen (hierin), maar wij roemen ook in de verdrukkingen, daar wij weten, dat de verdrukking volharding uitwerkt, en de volharding beproefdheid, en de beproefdheid hoop; en de hoop maakt niet beschaamd, omdat de liefde Gods in onze harten uitgestort is door de heilige Geest, die ons gegeven is

Romeinen 5:3-5

Dit schrijft dezelfde Paulus die in de gevangenis zat…. dat is toch wel een pittige vorm van lichamelijke problemen…. En Paulus had nog wel meer problemen… en hij bad zijn (spreekwoordelijke) knieën stuk… en er veranderde niets. En dan zegt Paulus dit:

En opdat ik mij door het allesovertreffende karakter van de openbaringen niet zou verheffen, is mij een doorn in het vlees gegeven, een engel van de satan, om mij met vuisten te slaan, opdat ik mij niet zou verheffen.

Hierover heb ik de Heere driemaal gesmeekt dat hij van mij weg zou gaan.

Maar Hij heeft tegen mij gezegd: Mijn genade is voor u genoeg, want Mijn kracht wordt in zwakheid volbracht.

Daarom zal ik veel liever roemen in mijn zwakheden, opdat de kracht van Christus in mij komt wonen. Daarom heb ik een behagen in zwakheden, in smadelijke behandelingen, in noden, in vervolgingen, in benauwdheden, om Christus’ wil. Want wanneer ik zwak ben, dan ben ik machtig.

2 Korinthe 12:7-10

Er veranderde dus toch iets! Welke doorn het was weten we niet. Een echte doorn in zijn voet? Honger? Iets anders? Geen idee. Wat we wel weten is dat Paulus zijn geloof werd versterkt door de manier hoe God hem hielp om met die doorn om te gaan. Paulus kwam dichter bij God…

En dat is de Bijbelse uitleg over lichamelijk lijden. En dat is VEEL krachtiger dan welke toilet spreuk dan ook.